De tocht van circulair meubilair
REGGLO, opgericht in 2021 door ervaren ontwerpers Matthieu Michotte en Timothy Doig, is een Brussels project dat milieuvriendelijk nieuw meubilair produceert (bureaus, ruimte-indelingen, lockers, etc.) van hergebruikte houten panelen. Na vijftien jaar in de detailhandel te hebben gewerkt aan displays en exposities voor verkooppunten, wilden Matthieu en Timothy hun activiteiten aanpassen aan hun waarden door een productaanbod te ontwikkelen dat een ecologische en milieuvriendelijke productie benadrukt. Timothy legt uit dat hun eerste stap was om het basismateriaal voor hun project te identificeren, een herbruikbaar materiaal dat hergebruikt en geüpcycled kan worden om kwaliteitsmeubels aan professionele klanten te leveren. Hun keuze viel snel op spaanplaten (zoals Ikea-scheidingswanden) omdat het een bronmateriaal is dat echt beschikbaar is voor hergebruik, vooral na bijvoorbeeld kantoorherinrichtingen. “Sinds COVID worden veel gebouwen in Brussel gerenoveerd of herbestemd van kantoren naar woningen, meer open ruimtes of co-workingplekken. Vaak worden bestaande scheidingswanden simpelweg gedemonteerd en weggegooid om te worden verbrand, terwijl ze vaak nog in uitstekende staat verkeren.”
Vervolgens moest er een bevoorradingsketen worden opgezet om partners te betrekken bij het ophalen van deze scheidingswanden van bouwplaatsen. Het was natuurlijk met andere betrokkenen bij circulariteit dat ze deze stromen konden opzetten, vooral met Brusselse bedrijven als Batiterre, Retrival en waarschijnlijk binnenkort ook Coliseum. De activiteit van REGGLO past dus echt in een circulair productief ecosysteem.
Weg naar industriële productie
Vanaf het begin was het doel van het REGGLO-project om circulair meubilair in kleine series te produceren voor verkoop aan bedrijven en interieurarchitecten. Het heeft iets meer dan twee jaar geduurd (waarin ze hun oorspronkelijke activiteiten bleven uitvoeren om een minimum aan inkomsten te garanderen) om het project te implementeren en een klantenbestand op te bouwen. Maar dat is nu gelukt; de orderportefeuille van REGGLO is voldoende gevuld, zozeer zelfs dat Timothy en Matthieu overwegen om personeel aan te nemen om de middelen van het bedrijf aan te vullen. Deze situatie vereist echter ook een herziening van het productiesysteem van het bedrijf. De toename van de bedrijfsomvang kan immers vereisen dat de productiecapaciteit wordt uitgebreid. Dit maakt duidelijk deel uit van de grote onderwerpen die momenteel worden overwogen door Timothy en Matthieu.
“Ja, dat is een van onze middellange termijndoelen. We zijn nu gevestigd in het Circularium en blijven daar nog minstens twee jaar. We denken er dus al over na, maar de vraag zal vooral rijzen wanneer we moeten verhuizen, wetende dat naast de kwestie van de ruimtes die we nodig zullen hebben, het echt onze bedrijfsstrategie is die in twijfel wordt getrokken, hoewel onze ambitie eerder is om op een lokaal niveau te blijven opereren om door te gaan met het werken op korte circuits zonder onze producten te ver weg te hoeven verzenden.”
Daarom neigen de meer ambitieuze oplossingen die Matthieu en Timothy willen verkennen naar de oprichting van nieuwe productiepolen dichter bij nieuwe leveranciers en toekomstige klanten. “Dit is des te meer waar omdat we nu willen kunnen voldoen aan grotere markten, vooral in de publieke sector. In deze sector zien we aanvragen die momenteel buiten onze productiecapaciteiten vallen. We zijn echt verplicht om deze vraag naar de evolutie van onze productiecapaciteiten serieus te overwegen.”
Zoals Timothy uitlegde, is deze evolutie die ze overwegen, eigenlijk multidimensionaal. Naast de problemen met ruimte en machines moeten ze ook nadenken over opslag en nog belangrijker, het productiemodel. “Vandaag produceren we voornamelijk op aanvraag, wat betekent dat zelfs als we enkele standaardproducten hebben, we duidelijk maatwerk leveren. We passen de elementen aan op basis van de vraag, met name op het gebied van afmetingen en afwerkingen. En dat is iets dat we willen behouden. Als we met gerecyclede materialen werken, is het niet erg interessant om te produceren en op te slaan terwijl we het materiaal beschikbaar kunnen hebben voor meer onmiddellijke projecten.”
Op weg naar industrialisatie hebben Timothy en Matthieu ook interessante productgerichte overwegingen ontwikkeld. Terwijl ze nog steeds op een productie op aanvraag blijven, hebben ze ervoor gekozen om een deel van hun aanbod te specialiseren in de productie van lockers voor bedrijven, waarvoor ze redelijk grote vraagvolumes en zeer concurrerende productiekosten hebben.
“Voor ons is het een vrij eenvoudig product om te maken en te verkopen, vooral omdat het product van de ene bestelling naar de andere relatief weinig verandert, vooral qua afmetingen, hoewel de personalisatiemogelijkheden belangrijk zijn op het gebied van accessoires, zoals sloten bijvoorbeeld.”
Dit betekent dat ze in hun ontwikkelingsproject overwegen om een productiecentrum op te zetten dat uitsluitend is gericht op het produceren van lockers door de machines nauwkeurig af te stemmen. Maar nog steeds op aanvraag. Dat zou echt zinvol zijn. Wetende dat ze altijd minstens één werkplaats zullen behouden voor prototyping, kleine series en R&D.”
Het is duidelijk dat de ontwikkeling naar meer geavanceerde vormen van industrialisatie voor bedrijven in de circulaire economie zeer specifieke vraagstukken oplevert, met name met betrekking tot de beschikbaarheid van aanvoer, de serieproductiecapaciteit en de concurrentiekracht van het aanbod. Daarom richt het REGGLO-team zich vandaag op het verkennen van andere materialen, waaronder CLT-panelen (houtpanelen gebruikt in de bouw), waarbij ze profiteren van de beschikbaarheid van dit materiaal bij Ney WOW, een bureau gespecialiseerd in circulair bouwen, dat houtresten hergebruikt van hun verschillende bouwplaatsen. Naast het verminderen van schommelingen in de beschikbaarheid van bronmaterialen en daarmee het zorgen voor een zekere voorziening, opent deze diversificatie de weg naar een verrijking van het ontwerp van producten en een uitbreiding van het aanbod waarmee REGGLO nieuwe markten kan betreden.
De waarde van het circulaire Brusselse ecosysteem
In veel grotere mate dan in de traditionele economie gedijen circulaire productieactiviteiten in een lokaal ecosysteem dat specifiek op deze uitdagingen inspeelt. Ook hier is het voorbeeld van REGGLO meer dan verhelderend. Naast de kwesties met betrekking tot de aanvoer van hergebruikte materialen, waarvoor specifieke supply chains moeten worden opgezet, profiteert het productiemodel in kleine series op aanvraag (vooral om de beschikbaarheid van materialen te beheren) van de voordelen van delen die het Brusselse ecosysteem biedt, met name de Circularium-structuur, een ruimte gewijd aan duurzame en circulaire activiteiten in Anderlecht.
“Voor ons was het Circularium zowel een kans als een logische stap. We zijn er al heel vroeg in het project gevestigd, zelfs voordat we zekerheid hadden over het potentieel van de activiteit of ons vermogen om het te ontwikkelen. Maar het was echt ideaal. We bevonden ons meteen in een circulair ecosysteem met Batiterre, die ook daar is gaan zitten, en de Micro Factory die er al was. We hebben meteen kunnen profiteren van de samenwerkingsmogelijkheden die deze locatie ons hebben geboden, zowel wat betreft advies als het delen van machines of arbeidskrachten op bepaalde momenten.”
Wat Timothy ook benadrukt, is het belang van de mentaliteit die heerst in dit soort gedeelde ruimte, deze cultuur van transitie die samenwerkingsprojecten en projecten met een maatschappelijke waarde gemakkelijker laat ontwikkelen. Een van de andere actoren die door Matthieu en Timothy wordt benadrukt in deze ontwikkelingsarchitectuur, is het cluster circlemade.brussels, dat echt heeft gefungeerd als een belangrijk netwerkpunt voor het project door het team in contact te brengen met andere ondernemers die zich inzetten voor circulariteit, zoals Machao Design of Design with Sense.
“Voor ons ligt de eerste bijdrage van circlemade.brussels op het menselijke vlak, in termen van ontmoetingen, uitwisselingen maar ook gedeelde enthousiasme voor duurzaamheid en transitie. En natuurlijk op het gebied van zichtbaarheid. We waren erg blij bijvoorbeeld in de catalogus te staan. Het bewees ons bestaan en legitimeerde ons project op een bepaalde manier.”
Wat Matthieu en Timothy ook zeer interessant vinden, is de focus van circlemade.brussels op het ondersteunen van productieactiviteiten en de voordelen op het gebied van professionalisering (veiligheid, logistiek, distributie, etc.), optimalisatie en opschaling.
Na bijna drie jaar bestaan is REGGLO dus op weg naar ontwikkeling met alles wat dat met zich meebrengt aan ervaring en ook nieuwe vragen om te stellen. Heel erg bedankt, Timothy en Matthieu, voor het delen van jullie ervaringen met betrekking tot jullie project;
