Op 17 november werd de eerste werkgroep in de fietssector georganiseerd. Het doel was om te werken aan het tweede project op basis van de ideeën van eind 2023. Op de agenda: bespreking van de resultaten van de enquête over een mogelijke gedeelde ruimte voor fietsproducenten in Brussel, geïnspireerd op onder meer het Grand Plateau in Lyon en de Micro Factory, maar ook het uitwisselen van ideeën om het project verder te ontwikkelen.
Inleiding
Na een korte beschrijving van de cluster circlemade en de dynamiek die sinds 2023 in de fietssector van de cluster is ontstaan, kregen de deelnemers de resultaten van de enquête over het nut om binnen de sector een gedeeld project op te zetten (zie hieronder).
De twee inspirerende voorbeelden, het Grand Plateau in Lyon en de Micro Factory, werden ook aan de deelnemers voorgesteld om hun mening te verzamelen over wat absoluut noodzakelijk, te vermijden en interessant is voor het project.
Het onderzoek
Het onderzoek werd uitgevoerd van april tot half juli 2025 op basis van een databank van 27 doelgroepen, spelers van de micromobiliteit in Brussel Het bestond uit een mondelinge enquête op basis van een algemene vragenlijst. Van deze 27 doelgroepen toonden 20 bedrijven interesse in het concept, vier waren niet geïnteresseerd en drie gaven geen antwoord.
De vertegenwoordigde producten en activiteiten
De vertegenwoordigde producten zijn voornamelijk fietsen (11) en elektrische fietsen (10). Gevolgd door bakfietsen (8), longtailfietsen (5), fietskarren (2) en steps (1).
Qua activiteiten houden bijna alle ondervraagde spelers (16/17) zich bezig met reparatie. Dertien spelers zijn actief in de verkoop, elf bedrijven in het ontwerpen van voertuigen, tien in assemblage, negen in refurbishing, acht in verhuur en vier in de productie van frames. Er zijn twee logistieke bedrijven en elf bedrijven hebben aangegeven dat ze verder willen gaan dan assemblage en ook onderdelen willen produceren (frames, bakken, fietskarren, enz.).
Infrastructuur en uitrusting
De bedrijven werden bevraagd over hun voorzieningen en welke ze nodig zouden hebben.
Alle respondenten vertegenwoordigen 38 werkplaatsen en zijn bijna allemaal uitgerust met kleine draagbare apparatuur.
Qua voorzieningen voor de toekomst hebben vier spelers interesse getoond in lasapparatuur en vier in apparatuur voor het bespaken van wielen. Vier spelers zijn geïnteresseerd in apparatuur voor het spuiten van fietsen en drie in apparatuur om te zandstralen. Drie spelers toonden interesse in snijapparatuur (plaatwerk en buizen) en twee spelers waren geïnteresseerd in een metaalprinter en een polymeerprinter. Twee spelers toonden interesse in een brug en één speler in een gedeelde heftruck. Twee spelers waren geïnteresseerd in een goed centraal persluchtsysteem voor het gebouw. Belangrijk om weten is dat er geen vaste lijst met machines was en dat iedereen gewoon zei wat hij of zij dacht.
Oppervlakte en personen
De totale benodigde oppervlakte voor de respondenten bedraagt 4.845 m2 maar dit is een overschatting omdat de ruimtes mogelijk gedeeld kunnen worden.
Dit komt neer op minimaal 140 personen op de site.
De logistieke actoren hebben de meeste oppervlakte en werknemers nodig, terwijl ze het minst gebruik zullen maken van de productie-infrastructuur. Een van hen gaf aan dat hij samen met andere actoren een multimodale logistieke hub wil vormen, wat niet het doel is van dit project.
Als we alleen kijken naar de spelers op het vlak van productie (bewerking, 3D-printen, assemblage) blijven er elf spelers over voor een oppervlakte van 2.445 m2 en minstens 32 mensen in totaal.
Mogelijkheden voor gedeeld gebruik
Veertien spelers zijn geïnteresseerd in een aankoopcentrale en dertien spelers tonen interesse in een assemblagecoöperatieve. Sommige spelers willen toegang hebben tot opgeleid personeel voor bewerking. Actoren die frames maken zijn terughoudender in het delen van de productie omdat dit meer vaardigheden vereist, vooral vanwege het specifieke karakter van elk frame (houtbewerking, bamboebewerking, lassen, 3D-printen). De productie van frames zou bijgevolg privé blijven. De assemblage, die buiten het vakgebied van de framebouwers valt, zou wel gedeeld worden.
Acht spelers vinden gedeeld personeel noodzakelijk voor de productie (bijvoorbeeld een mobiel team dat kan worden ingezet naargelang de behoeften), zes voor de administratie (HR-beheer, facturen, enz.), vier voor de logistiek (ontvangst van onderdelen, voorraadbeheer, levering, enz.) en twee voor een gemeenschappelijke commerciële vertegenwoordiging, een gemeenschappelijke en een gedeeld studiebureau. Eén speler vraagt om ondersteuning bij het structureren van zijn commerciële activiteiten.
Het gebrek aan fietsmonteurs en de toenemende complexiteit van het beroep door elektrische fietsen worden aangehaald.
Een opleidings- en re-integratiecentrum wil de ruimtes gebruiken als werkplaats met opslagruimte (200 m2) voor een opleiding fietsmechanica. Het centrum zou hierdoor rechtstreeks kunnen inspelen op de behoeften van lokale bedrijven op de site. Toegang tot een laspost, zandstraal- en spuitapparatuur en een wielrichtstandaard zouden in dit kader interessant zijn.
Verschillende spelers willen hun klanten ontvangen in de infrastructuur. Er moet dan ook voldoende ruimte zijn om die klanten te ontvangen.
Naast de bovenstaande infrastructuur werd ook het volgende aangehaald: een centraal gelegen, gemakkelijk toegankelijke receptie, een keuken/cafetaria waar mensen samen kunnen eten, vergaderzalen, toiletten en douches.
De meningen over het al dan niet openstellen voor het publiek zijn verdeeld.
Prijs
Niet alle spelers hebben op deze vraag geantwoord. De huidige huurprijzen van de ruimtes variëren naargelang het type eigenaar en de voorzieningen. Bij tijdelijke gebruik zijn de prijzen erg laag. De opgegeven prijzen variëren € 4,4/m2/maand tot € 25/m2/maand, voor een volledig uitgerust magazijn met gereedschap en laadkaai.
De prijs van € 10/m2/maand wordt het vaakst genoemd (zes van de twaalf antwoorden). Er zijn vier prijzen onder de tien euro en twee prijzen boven de tien euro. De prijzen zijn vaak exclusief btw.
De prijs van een toekomstige infrastructuur zou hoger zijn vanwege de aanvullende diensten.
Conclusies van het onderzoek
Spelers in de productie toonden allemaal interesse in het project en de mogelijkheden om infrastructuur te delen. Andere spelers uit de sector zijn eveneens geïnteresseerd.
Voor de spelers in de productie zou de site een minimale oppervlakte van 2.500 m2 moeten hebben. Als alle geïnterviewde actoren in het project zouden stappen, zou de aanbevolen oppervlakte ongeveer 5.000 m2 bedragen.
Alle actoren in de productie voorstander van een aankoopcentrale. Op één na zijn ze allemaal voorstander van een assemblagecoöperatieve.
Qua apparatuur op de site verschillende en behoeften en slechts een klein aantal spelers hebben hier nood aan. Een meer gedetailleerde analyse over de minimaal benodigde apparatuur moet bij de start van het project worden gemaakt. Het delen van personeel voor bepaalde activiteiten moet worden geanalyseerd en met prioriteit worden behandeld.
Negen spelers hebben zich kandidaat gesteld om deel uit te maken van de groep die het project verder zal uitwerken. Zeven van hen zijn actief in de productie.
Toekomstperspectieven
Op 17 november 2025 kwamen de geïnteresseerde bedrijven samen om verder na te deken en de basis te leggen over een mogelijk toekomstig project.
Tijdens die vergadering werden alle meningen verzameld om eventuele verschillen of overeenkomsten te vinden.
Aan het einde van de vergadering werden drie nieuwe data in januari en februari 2026 vastgelegd om de visie en opdrachten van de site verder uit te werken.
Iedereen werd ook gevraagd naar zijn positie in het project, als drager, bijdrager of supporter.
Meer info: de presentatie
