Professionele inschakeling, circulaire economie en het creëren van lokale banen staan centraal bij de missie van Envie. De site in Trappes werd opgericht in 2012. Er zijn meer dan 40 mensen tewerkgesteld. De onderneming is gespecialiseerd in grote elektrische huishoudtoestellen. Vanuit de intentie om een duurzaam bedrijfsmodel op te zetten, zorgt de onderneming voor 80% voor eigen financiering via de verkoop van de apparatuur en bijbehorende diensten. Deze strategie sluit aan bij de algemene strategie van het netwerk Envie voor ontwikkeling en schaalvergroting.
Het Envie-netwerk
De activiteiten werden opgezet in 1984 in Straatsburg met als doel werkloze jongeren weer aan een baan te helpen en verspilling tegen te gaan door huishoudelijke apparaten te herstellen. Vanaf 1989 vestigt de onderneming zich ook in andere steden, telkens met een sterke lokale verankering. Er wordt een aankoopcentrale in het leven geroepen, waaruit de Federatie Envie ontstaat. Hier wordt de strategische lijn bepaald, zijn de IT-diensten ondergebracht, evenals een opleidingscentrum.
Het netwerk grijpt vervolgens de kans om zich een plaats te veroveren bij de inzameling en verwerking van AEEA, zodra de Europese richtlijn betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur, die een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid oplegt, in 2006 wordt ingevoerd.
Onder de impuls van de recentere AGEC-wet ([1]) wordt de afvalsector omgevormd tot een bron van hergebruik, want alles moet voortaan als herbruikbaar worden beschouwd. Een belangrijk aandachtspunt is dat uitsluitend ondernemingen in de sociale en solidaire economie in aanmerking komen voor hergebruik.
In 2021 wordt ‘Envie Le Labo’ opgericht in Parijs. De kantoren van de Federatie zijn er ondergebracht, evenals een voorlichtingsdienst voor het publiek, een opleidingscentrum, een winkel en een kleine werkplaats voor herstellingen.
Het idee om huishoudtoestellen nieuw leven in te blazen via een circulair en solidair model beantwoordt aan een reële vraag. In 2024 viert het netwerk zijn 40e verjaardag, en dat zal zeker nog niet de laatste zijn. Het heeft al 3.200 werknemers in dienst, verspreid over heel Frankrijk, in meer dan vijftig inschakelingsondernemingen.
Envie Trappes
De onderneming is al 10 jaar actief in Trappes. Ze is toegespitst op groot witgoed ([2]). Daarin heeft ze uitgebreide expertise opgebouwd.
Er werken 45 mensen, van wie 30 via een inschakelingsprogramma, en 6 met een vast contract na een inschakelingsperiode. Op de site vinden productie-, opslag-, transport- en verkoopactiviteiten plaats.
Envie Trappes en Le Labo werken samen.
Via deze 2 sites worden elk jaar niet minder dan 4.000 tot 5.000 huishoudelijke apparaten terug op de markt gebracht. Voor alle apparaten geldt een garantie van 2 jaar.
De werking is gebaseerd op drie criteria
- herinschakeling
- het economische aspect, dat voor evenwicht zorgt
- het milieuaspect, dat minder dan 10 jaar geleden op de voorgrond kwam
Het sociale model
Alle werknemers die via herinschakeling in dienst zijn (tussen 4 maanden en 2 jaar) moeten een professioneel project kiezen en een opleidingstraject (à la carte) volgen, afhankelijk van hun behoeften. Zo krijgen ze toegang tot kwalificerende opleidingen.
Tijdens hun traject worden de werknemers die via herinschakeling worden ingezet, verzocht om de waarden van de onderneming te delen, in het bijzonder de ecologische dimensie van het project, die betekenis geeft aan het werk.
Er moet een delicaat evenwicht worden gevonden tussen de tijd voor opleiding en de tijd die aan het economisch project wordt besteed. Eenieder krijgt een doelstelling voor progressieve professionalisering toegewezen. Werknemers kunnen certificeringen of machtigingen verwerven voor bepaalde activiteiten. Dankzij al deze mechanismen bedraagt het slaagpercentage 70%!
Volgens Eric Gastineau, directeur bij Envie Trappes, “zijn het de inhoud en de rijkdom in combinatie met het technische karakter van het beroep die leiden tot dit slaagpercentage. En uiteraard ook het professionaliseringsaspect“.
Het economische model
De vaststelling van de verkoopprijzen is vrij eenvoudig. Ze zijn vastgesteld op 50% van de prijs van identieke nieuwe apparatuur. De verkoop verloopt voor 30% via de website.
De middelen van de onderneming zijn voor 85% gebaseerd op de verkoop van de toestellen en de herstel- of pechverhelpingsdienst, terwijl de resterende 15% gebaseerd is op steun voor de herinschakelingsfuncties. Daardoor kan een persoon worden aangeworven die instaat voor individuele sociale begeleiding.
De onderneming biedt ook diensten voor pechverhelping aan. Daarvoor beschikt ze over het label “Quali Répar”. Dit is een herstellingspremie tussen €15 en €50, die door de eco-organisatie wordt terugbetaald via een herstellingsfonds. Door deze premie kon een van de belemmeringen voor herstellingen (de prijs) worden weggewerkt. Dit biedt echter geen oplossing voor het tekort aan gekwalificeerde technici voor huishoudelijke apparaten. We wijzen erop dat alleen gekwalificeerde technici op pad worden gestuurd om herstellingen uit te voeren, en niet de medewerkers in een herinschakelingstraject. Niettemin zijn de aangerekende prijzen lager dan die van ondernemingen met winstoogmerk. Er is geen kapitaal te vergoeden!
De markt voor hergebruik is geëvolueerd van een eerder vertrouwelijke markt toen Envie met zijn activiteiten begon, tot een zeer concurrerende markt vandaag.
Envie is trots te kunnen aankondigen dat zijn economisch model in evenwicht is, in tegenstelling tot de start-ups die recent hun intrede hebben gedaan op deze markt, en wiens model voornamelijk is gebaseerd op herstelling en niet op revisie.
Wat we hebben geleerd: je kunt je verkoopprijs niet te laag instellen als je wil streven naar evenwicht en duurzaamheid.
Beheer van stromen
80% van de grondstoffen is afkomstig van de afvalsector, terwijl 20% afkomstig is van giften of overname van particulieren. Volgens Ecosystem, de eco-organisatie voor AEEA, vinden alleen toestellen die minder dan 8 jaar oud zijn een koper. Oudere machines van goede merken kunnen echter nog steeds worden gebruikt voor specifieke toepassingen.
De toestellen worden gratis opgehaald via een platform dat eigendom is van Darty. Op dat niveau wordt een eerste beperkte sortering uitgevoerd. Er wordt gewerkt aan een inzamelsysteem waarbij de ingezamelde toestellen in winkels worden bewaard, om de stroom van toestellen die kunnen worden gereviseerd, te vergroten.
De machines worden in een tussenstadium opgeslagen. In dit stadium wordt 58% van de machines gereviseerd. De rest vindt een plaats in de voorraad reserveonderdelen, die gebruikt kunnen worden voor herstellingen, of die afzonderlijk verkocht kunnen worden in de winkel.
De volgende fase is het testen. De machines worden aangesloten, vloeistof wordt toegevoegd en ze worden gereviseerd (onderdelen vervangen, schoongemaakt). De onderneming voert een experiment uit om de productie in 2 delen op te splitsen in afzonderlijke ruimten voor de wasmachines:
- diagnose en herstelling van de machines
- vervanging van defecte onderdelen
Het werk wordt verdeeld over teams, die collectieve doelstellingen krijgen toegewezen.
Zo’n 20% tot 25% van de ingezamelde apparaten wordt verkocht in de winkel. De rest wordt opgenomen in de voorraad voor reserveonderdelen en de recyclagecontainer.
Voor meer informatie: https://paris.idf.envie.org/
[1] Franse wet tegen verspilling en voor circulaire economie (loi relative à la lutte contre le gaspillage et à l’économie circulaire) – goedgekeurd op 10 februari 2020
[2] Vaatwasmachines, wasmachines, droogkasten, fornuizen, ovens, kookplaten, koelkasten, diepvriezers
